Til Korpusı nedir?
Tilşınaslıqtaki korpus, belli bir tilde, autentik, reprezentativ, maşına tarafından oquna bilgen ve işaretlengen (izalı) abadan bir elektron metin bazasıdır. Tilşınas korpusları tilni tedqiq etmek, statistik talilini yapmaq, tilni tanımaq, maşına tercimesini yapmaq, ecnebiy tillerni ögrenmek içün qullanıla.
Qırımtatar tiliniñ Milliy Korpusı
Qırımtatar tiliniñ milliy korpusı (QTMK) — çeşit türlerni ve tarihiy devirlerni qavrağan öz soyunda müstesna qırımtatar metinler kölemidir. QTMK, umumiy tilşınaslıq tedqiqatlarnıñ ve ayrıca çoq çeşit türlü avtomatik sistemalarnıñ (til tanıma, maşına tercimesi, malümat qıdıruv) yaratılması ve inkişaf etmesi içün bir alet kibi körülmelidir. Tilşınaslıq korpusınıñ yaratılması ve işlenmesi, bugün UNESCO tarafından ciddiy bir telüke altında olğan til olaraq sınıflandırılğan qırımtatar tiliniñ inkişaf etmesinde hususan müim bir faktordır.
Qırımtatar tiliniñ milliy korpusı proyekti, 2022-2032 yılları içün Qırımtatar tili inkişaf strategiyasınıñ kerçekleşmesi çerçivesinde, Minreintegratsiya tarafından başlatıldı. Proyekt, Şarqıy Avropa Fondı ve Taras Şevçenko adına Kıyiv milliy üniversiteti tarafından yürütilgen İsviçre-Ukraina EGAP programanıñ desteginen QIRI’M Young’nıñ içtimaiy teşkilâtı tarafından kerçekleştirile.
Perspektivalar
Bu proyekt qırımtatar tiliniñ saqlanması ve inkişaf ettirilmesi içün müim bir adım olmaqnı maqsad etmektedir. QTMK malümat bazası yardımınen, yañı elektron luğatlar, qırımtatar tilindeki metinlerni tüzetmek ve maşına tercimesini yapmaq içün de programalar yaratıla bile. Bu tür ilerilemeler, em kündelik yaşayışta, em de ilmiy, edebiy saalarda tilniñ tarqatılmasına yardım etecektir. Bundan ğayrı, QTMK tilşınaslıq bazası qırımtatar tiliniñ imkânlarını halqara tehnik ve tasil alanlarında kenişletecektir